نشست «بررسی تجربه احقاق حقوق مخاطب آثار هنری در کشورهای اروپایی» برگزار و حق مخاطب در آن نقد و بررسی شد.

به گزارش روابط‌عمومی فرهنگستان هنر، چهل‌ویکمین نشست از سلسله‌نشست‌های راهبردی معاونت پژوهشی فرهنگستان هنر، با سخنرانی صبا لطیف پور، عضو هیئت‌علمی پژوهشکده هنر، یک‌شنبه، 5 مرداد 1404، در سالن گلستان هنر برگزار شد.
لطیف‌پور در این نشست با ذکر این‌که مخاطب نه‌فقط دریافت‌کننده منفعل پیام، بلکه کنشگر فعال فرهنگی است که حق دارد در تولید معنا و سیاست‌گذاری‌های فرهنگی و حتی بازتعریف نهادهای هنری مشارکت کند، گفت: هدف از این پژوهش و نشستْ بازتعریف مخاطب از «گیرنده پیام» به «دارنده حق» است.
او ادامه داد: محورهای اصلی این پژوهش شناخت مبانی نظری و حقوقی حقوق مخاطب در اسناد بین‌المللی و اروپایی، تحلیل موردی سیاست‌های فرهنگی و هنری در چند کشور منتخب اروپایی، با تأکید بر اسپانیا و فرانسه و آلمان و سوئد، و بررسی تجربیات نهادهای هنری، ازجمله موزه‌ها و تئاترها و سینماها، در تحقق این حقوق، به‌ویژه در زمینه‌هایی چون دسترسی برابر و مشارکت و عدالت فرهنگی، است. دفاع از حقوق مخاطب نه‌فقط موضوعی فنی یا نهادی است، بلکه بر سر اصولی چون کرامت انسانی و عدالت و مراقبت متقابل است. در پس هر تصمیم اجرایی برای رعایت یا نادیده‌گرفتن حقوق مخاطب، نوعی تلقی از شأن مخاطب، معنا و کارکرد هنر و جایگاه نهادهای فرهنگی نهفته است.
این پژوهشگر با ذکر این‌که حقوق مخاطب در اروپا خاستگاه‌های حقوقی مشترکی چون مادّه ۲۷ اعلامیه جهانی حقوق بشر، میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، کنوانسیون فارو و منشور حقوق بنیادین اتحادیه اروپا دارد، گفت: در این تحقیق، کشورهای اسپانیا، فرانسه، آلمان و بریتانیا، به‌عنوان کشورهای منتخب، برای بررسی تطبیقی و مقایسه انتخاب شده‌اند.
او سپس به بیان مصادیق حق مخاطب و چارچوب‌های قانونی و رویه‌های حمایتی از مخاطبان و سیاست‌های فرهنگی اجتماعی و نمونه‌های احقاق حقوق‌شده مخاطب در کشورهای یادشده پرداخت.
لطیف‌پور، در انتها، مواردی چون ابهام در حقوق مخاطب، نابرابری ساختاری در دسترسی، مقاومت نهادهای سنتی، پیچیدگی بین‌نهادی و تجاری‌سازی فرهنگ را چالش‌های موجود در تحقق حقوق مخاطب دانست.
نشست مذکور با پرسش و پاسخ با مخاطبان پایان یافت.

نسخه شنیداریِ این نشست در اینجـا در دسترس است.